هر کارگری که سابقه پرداخت بیمه تامین اجتماعی ماهانه را بر اساس لیست کارفرما (بیمه اجباری) داشته باشد، میتواند براساس میزان سابقه و مبلغ پرداختی، از مزایای بیمه بیکاری استفاده کند. بیمه بیکاری به افرادی تعلق می‌گیرد که بدون میل و اراده خود و به دلیل تغییر در ساختار کارگاه اقتصادی مربوط، بیکار شده باشند. بنابراین کارگری که به میل خود کار را ترک کند، از این مزایا بهره‌مند نمی‌شود.
ترک غیر ارادی کارگر یعنی چی؟
در اصل، غیر ارادی بودن بیکاری ملاک اصلی برخورداری از حمایت‌های بیمه بیکاری است و کسی خودش کارش را ترک کند، شرایط دریافت بیمه بیکاری را نخواهد داشت. تشخیص ارادی و غیر ارادی بودی بیکاری بیمه‌شدگان بر عهده کمیته‌ای متشکل از نمایندگان اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمان تامین اجتماعی است و شعب تامین اجتماعی بر اساس معرفی ادارات تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در خصوص برقراری مقرری بیمه بیکاری برای بیمه‌شدگان اقدام می‌کنند.
چقدر کارگر از زمان بیکار شدن فرصت دارد تا خود را معرفی کند؟
زمان گزارش بیکاری برای دریافت مقرری بیمه بیکاری بیمه شده‌ای که کار خود را بصورت غیر ارادی از دست می‌دهد، برای دریافت مقرری بیمه بیکاری، باید حداکثر ظرف مدت ۳۰ روز از تاریخ بیکاری، موضوع را به واحدهای اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی اطلاع دهد و آمادگی خود را برای اشتغال به کار تخصصی خود و یا کار مشابه آن اعلام کند.
آیا کارفرما باید معرفی‌نامه صادر کند؟
بله. کارفرما شما باید در نامه‌ای به اداره کار مرکزی استان، دلیل بیکار شدن ناخواسته شما را با درج زمان، به صورت مکتوب اعلام کند.
آیا به بیمه‌شدگان اختیاری هم بیمه بیکاری تعلق می‌گیرد؟
خیر.
فرق بیمه بیکاری با بیمه تکمیلی چیست؟
ارتباطی ندارد.
من ۱۵ سابقه بیمه تامین اجتماعی دارم و اخیرا بیکار شدم. چه مدت مقرری بیمه بیکاری به بنده پرداخت می‌شود؟
مبلغ و ماه‌های پرداختی را تامین اجتماعی محاسبه میکند و بین متاهلان و مجردان، متفاوت است.
فرق بیمه بیکاری با بیمه اختیاری چیست؟
ارتباطی ندارد. بیمه اختیاری برای افراد خود اشتغال (خویش فرما) است که در صورت بیکار شدن به آن‌ها مقرری بیکاری پرداخت نمی‌شود.
اگر بیش از ۱ ماه از زمان بیکار شدن گذشته باشد چه باید کرد؟
باید با شرح دلایل متقن و نامه کارفرما به شعبه تامین اجتماعی که کد کارگاه کارفرما در انجا قرار داد مراجعه کنید.
آیا قرارداد کارگر با کارفرما برای تشکیل پرونده بیمه بیکاری ضروری است؟
بله.
آیا فیش حقوق کارگر برای تشکیل پرونده بیمه بیکاری ضروری است؟
معمولا خیر. نامه کارفرما کفایت میکند.
شرایط دریافت بیمه بیکاری
با توجه به آنچه گفته شد بیمه‌شدگان بیکار، در صورت احراز شرایط زیر استحقاق دریافت مقرری بیمه بیکاری را دارند.
- مشمول قانون کار و قانون تامین اجتماعی باشند.
- به صورت غیر ارادی از کار اخراج شده باشند
- تبعه کشورهای خارجی نباشند.
- مستمری بگیر، بازنشسته و یا از کار افتاده کلی نباشند.
- بیمه‌شده قبل از بیکار شدن حداقل ۶ ماه سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد.
- در صورت اتمام قرارداد بیکار شدن حداقل یکسال سابقه نیاز است.
- بیمه‌شدگانی که به علت بروز حوادث غیرمترقبه مانند سیل، جنگ، زلزله و آتش‌سوزی بیکار می‌شوند، برای دریافت مقرری بیکاری، نیاز به داشتن حداقل سابقه پرداخت حق بیمه ندارند و حتی اگر در روز اول کار بر اثر این حوادث بیکار شوند می‌توانند مقرری بیمه بیکاری دریافت کنند.
- بیمه‌شدگان باید در دوره‌های کارآموزی و سوادآموزی که از سوی ادارات تعاون، کار و رفاه اجتماعی و نهضت سوادآموزی برگزار می‌شود، شرکت کنند و هر دو ماه یک بار، گواهی لازم در این زمینه را به شعب تامین اجتماعی ارائه کنند. (این قضیه در سال‌های اخیر برگزار نمی‌شود)
مقرری بیمه بیکاری روزانه چند تومان است؟
میزان مقرری روزانه بیمه بیکاری، ۵۵ درصد متوسط مزد یا حقوق و یا کارمزد روزانه بیمه‌شده است. به مقرری افراد متاهل و متکفل، به ازای هر یک از افراد تحت تکفل (حداکثر تا ۴ نفر) ۱۰ درصد حداقل دستمزد زمان بیکاری (شروع بیکاری) افزوده می‌شود، اما در هر حال میزان مقرری بیکاری نباید از حداقل دستمزد تعیین‌شده برای هر سال کمتر و از ۸۰ درصد متوسط مزد یا حقوق بیمه شده بیشتر باشد. متوسط مزد یا حقوق روزانه بیمه شده که مبنای تعیین مقرری بیکاری است از طریق تقسیم جمع کل دریافتی مبنای کسر حق بیمه ظرف ۹۰ روز قبل از شروع بیکاری بر روزهای کار بیمه شده در این مدت محاسبه می‌شود.
در چه صورت بیمه بیکاری قطع می‌شود؟
- بیمه‌شده مجددا به کار اشتغال یابد.
- بیمه‌شده بیکار بدون عذر موجه از شرکت در دوره‌های کارآموزی یا سوادآموزی خودداری کند.
- بیمه‌شده بیکار از قبول شغل تخصصی خود یا شغل مشابه پیشنهادی خودداری کند.
- بیمه‌شده بیکار، مشمول استفاده از مستمری بازنشستگی و یا از کارافتادگی کلی شود و یا فوت نماید.
- بیمه‌شده با دریافت مزد ایام بلاتکلیفی به کار اولیه برگردد.
- مدت زمان استحقاقی بیمه‌شده برای دریافت مقرری بیمه بیکاری خاتمه یابد.
مدارک لازم برای دریافت بیمه بیکاری:
- اصل و کپی یکسال آخر قرارداد کار یا رای صادر شده
- عکس ۴*۳ جدید (۴ قطعه)
- اصل و کپی مدرک تحصیلی یا مدرک فنی
- اصل و کپی تمام صفحات شناسنامه
- اصل و کپی کارت ملی
- اصل و کپی گواهی کار از شرکت
- اصل و کپی کارت پایان خدمت (برای آقایان)
- پوشه روغنی (یک جلد)
- کپی صفحه اول دفترچه بیمه
برای کسب اطلاعات تکمیلی درباره شرایط جدید و پاسخ به پرسش‌های متداول، به سایت سازمان تامین اجتماعی ۹۴مراجعه کنید. اگر با سوالی روبرو شدید، درخواست‌های خود را با شرح وضعیت کاری خود کامنت کرده تا بررسی شود.
