رابطه سرمایه‌گذاری و تعداد کاربران/سود استارتاپ داستان طولانی‌ای داره و برای فهمش باید اول با مراحل مختلف سرمایه‌گذاری آشنا بشید.
احتمالا بارها این نمودار رو توی تحلیل ارزش‌گذاری استارتاپ‌ها دیدید. مراحل مختلفی در سرمایه‌گذاری VCها و انجل‌ها توی استارتاپ‌ها وجود داره که مختصر هر کدوم و پیش نیازهاش رو توضیح میدم. اما قبلش چند تا نکته:
- ارزش شرکت شما و میزان سرمایه‌ای که نهایتا روی شرکت شما گذاشته میشه به بیزنس مدل و میزان درآمد شما وابسته است و نه تعداد کاربر صرف. استارتاپ‌های زیادی با تعداد کاربر بالا وجود داشتن که به علت عدم موفقیت توی پیاده‌سازی بیزنس مدل شکست خوردن. بزرگترین نمونه‌ی اخیرش اپ VINE بود، که از مرز 100 میلیون کاربر گذشت اما بنیان‌گذارانش به دلیل پیدا نکردن بیزنس مدل مناسب مجبور شدن پروژه رو رها کنن (البته خود اپ هنوز به کارش ادامه میده). نمونه دیگه‌ای از سرویس‌هایی که به خاطر پیدا نکردن بیزنس مدل شکست خوردن YIK-YAK هست.
- برای تبدیل تعداد یوزر به درآمد شرکت میتونید با توجه به بیزنس مدلی که دارید، تعداد کاربرا احتمالی مد نظرتون رو ضرب در ARPU ۱۳۸(میزان درآمدی که از هر مشتری دارید) کنید.
برسیم به مراحل مختلف سرمایه‌گذاری:
1) Pre Seed: اولین دوره سرمایه‌گذاری، غالبا توی این مرحله استارتاپ هنوز به مرحله تولید پروتوتایپ هم نرسیده، و سرمایه‌گذار و یا اکسلریتور صرفا با نگاه کردن به تیم و آینده‌ای که برای محصول تصور میکنن این ریسک رو می‌پذیره.
میزان حدودی سرمایه: خارج از ایران کمتر از 1 میلیون دلار - توی ایران تا 50 میلیون (سرمایه‌ای که اکسلریتور در اختیارتون میذاره).
درصد حدودی دریافتی از شرکت: حدود 30 درصد.
سرمایه‌گذارها: غالبا اکسلریتورها هستن، توی مواردی ممکنه خانواده و یا سرمایه‌گذاران فرشته هم توی این راند کمک کنن.
2) Seed: این سرمایه برای رشد دادن تیم اصلی و استخدام‌های اولیه انجام میشه. علاوه بر این با این راند سرمایه‌گذاری، شرکت محصولش رو پیشرفت میده و برای ورود به بازار آماده میکنه.
میزان حدودی سرمایه: خارج از ایران حدود 1.5 میلیون دلار اما توی ایران غالبا از 300 میلیون تا 1 میلیارد متغیره.
درصد حدودی دریافتی از شرکت: بین 30 تا 50 درصد.
سرمایه‌گذارها: VC و سرمایه‌گذاران فرشته.
3) سری A: این راند بیشتر با هدف رشد و به اصطلاح scale کردن بیزنس سرمایه‌گذاری میشه و انتظار میره استارتاپ تا این مرحله بیزنس مدل مشخصش رو پیدا کرده باشه و محصولش آماده مارکتینگ شدید باشه. بیشتر این سرمایه صرف جدب مشتریان جدید و مارگتینگ گسترده میشه - علاوه بر این منابع انسانی شرکت شکل رسمی‌تری میگیره - برای ورود به این مرحله شما باید ثابت کرده باشید که محصول شما قابل رشد و تولید سوده.
میزان حدودی سرمایه: خارج از ایران حدود 10 میلیون دلار اما توی ایران غالبا از 1 میلیارد تا 5 میلیارد (با توجه به اینکه استارتاپ‌های ایرانی خیلی مایل به به اشتراک‌گذاری این اعداد نیستن، این عدد حدودی بیان شده).
سرمایه‌گذارها: VCها.
4) سری B: سرمایه‌گذاری این مرحله بعد از این انجام میشه که محصول شما ثابت کنه قابلیت تولید درآمد در ابعاد بزرگ رو داره و میتونه بدون نیاز به تغییر زیادی در عملیات و منابع انسانی و هزینه‌ها، درآمد چند برابر تولید کنه - تفاوت یک استارتاپ در حوزه‌ی آیتی به مثلا رستوران دقیقا همینه، شما هیچوقت نمیتونید سود یک رستوران رو 100 برابر کنید بدون اینکه 10 تا شعبه‌ی جدید بزنید و 100 آدم جدید استخدام کنید و... اما بیزنسی مثل اسنپ فود میتونه رشد 100 برابری توی مشتریانش داشته باشه در حالی که تغییر زیادی توی محصول و عملیاتش نمیده.
میزان حدودی سرمایه: 25 میلیون دلار خارج از ایران، درمورد ایران چون موارد بسیار کم بودن اطلاعاتی موجود نیست.
سرمایه‌گذارها: VCها و شرکت‌های سرمایه‌گذاری بزرگ.
با توجه به اینکه مراحل بعدی توی وضعیت فعلی ایران کاربردی ندارن از گفتنشون امتناع میکنم.
اما! برای اینکه جواب سوال شما رو به صورت کامل داده باشم، اول باید ببینید که بیزنس شما توی کدوم مرحله قرار داره و بر اساس اون و تحلیل بیزنس مدلتون و استفاده از فرمول Revenue=ARPUxUsers، تعداد کاربری که نیاز دارین رو تخمین بزنید.
