اواریست گالوا (به فرانسوی۱۱۲: Évariste Galois) (۲۵ اکتبر ۱۸۱۱– ۳۱ مه ۱۸۳۲) ریاضی‌دان۱۹۰ و انقلابی۹۴ فرانسوی۹۵بود. گالوا از پیشگامان مطالعه نظریه گروهها۱۵۵ است؛ و با کارهای او بود که نقطه عطفی در جبر ایجاد شد و محاسبات اهمیت خود را از دست دادند و به جای آنها مفاهیم و ساختارهایی همانند گروه۶۳ حلقه۶۸ و میدان۷۶ اهمیت پیدا کردند. از دستاوردهای مهم نظریه گالوا۹۲ حل چند مسئلهٔ مشهور بود که از زمانهای دور مطرح بودند. یکی از آنها اثبات این مطلب است که حل جبری کلی (به کمک رادیکال‌ها) برای چندجمله‌ای‌های درجه ۵ و بالاتر وجود ندارد. همین‌طور مسئله‌های کهن تثلیث زاویه و تربیع دایره نیز با کمک نظریات گالوا حل شدند (حل ناپذیریشان ثابت شد).
گالوا در تاریخ ۲۸ اکتبر ۱۸۱۱ م. در پاریس۹۰ متولد شد. در ۱۴ یا ۱۵ سالگی به جای انجام دادن تکالیف عادی دبیرستان اوقات خود را صرف مطالعه در هندسه لژاندر۵۹ و آثار بزرگلاگرانژ۸۳ و اکتشافات آبل۸۲ می‌نمود. وی پس از عدم موفقیت در امتحان ورودی مدرسه پلی‌تکنیک و همچنین رانده شدن از دانشسرای عالی و مخصوصاً به سبب آشنا نبودن با دانشمندان مشهور وارد مبارزات سیاسی شد او جمهوری خواهی تندرو بود و عقیده داشت:
من برای دانشمند شدن چیزی کم دارم و بنابراین قلب من آرزویی دارد که مغز من قادر به انجام دادن آن نیست.
گالوا پس از چند ماه زندانی شدن آزاد شد؛ ولی درحالی که فقط چند روز بیش از بیست سال و هفت ماه داشت در یک دوئل به خاطر یک دختر مجروح و کشته شد. برخی بر این عقیده‌اند که دشمنان سیاسی گالوا به وسیلهٔ آن زن او را به دام انداختند و در نهایت مسئلهٔ شرافت را بهانه کردند و گالوا را به دوئلی کشاندند که نتیجه‌اش از پیش مشخص بود.
