به نظر شما آیا ترجمه "استارتاپ ناب" برای کلمه Lean Startup صحیح است، اگه بله چرا و اگر نه کلمه جایگزین چیست؟

من lean را «جمع و جور» یا «بدون بریز و بپاش» یا «بهینه» یا «کارآمد» در این‌جا ترجمه می‌کنم. به نظرم رساتر است، چه در lean management و lean manufacturing چه در lean startup.

ضمناً خود واژه‌ی startup را هم «آغاز به کار» ترجمه می‌کنم.

به نظرم واژه ناب ترجمه خوبی برای واژه Lean هست. به همین دلیل «استارت‌آپ ناب» ترجمه خوبیه برای این کلمه. اما مشکلی که در پاسخ‌های دیگه بهش اشاره شده، اینه که خود کلمه Lean Startup کلمه مناسبی برای مفهومی که میخواد برسونه نیست. چون تمرکز روی «ناب» کردن استارت‌آپ نیست، بلکه تمرکز روی یک رویکرد جدید به اداره استارت‌آپ بر اساس بازخورد مشتری است و ناب بودن در واقع محصول جانبی این فرایند است.

به نظر من واژه ناب از دید عملگرا ترجمه مناسبی است به خاطر اینکه این واژه قبلاً در حوزه‌های دیگر مانند Lean Manufacturing (تولید ناب) به عنوان ترجمه واژه Lean در ادبیات مدیریتی فارسی جا افتاده بود. از دید مفهومی البته واژه ناب واقعا مفهوم عدم اتلاف منابع که در واژه Lean هست را به خوبی نمی‌رساند.

امّا حتی اگر ترجمه‌ای پیدا می‌کردیم که مفهوم Lean را خوب می‌رساند، مشکل بنیادی‌تری هم اینجا داریم: به نظر من اریک ریس در انتخاب واژه Lean Startup بهترین واژه را انتخاب نکرد و این واژه منظور اصلی این رویکرد را خوب نمی‌رساند. در واقع واژه Lean خوب به ذهن متبادر نمی‌کند که تأکید روی اکتشاف برای مشتری و اکتشاف برای مدل کسب و کار از طریق بازخورد سریع و آزمایش سیستماتیک است. من تا به حال چند بار شده که از انگلیسی زبانانی که با ادبیات موضوع آشنا نبودند پرسیدم فکر می‌کنید Lean Startup یعنی چه و اکثراً فقط با شنیدن این واژه چیزی درباره بازخورد یا آزمایش سیستماتیک به ذهنشان نمی‌رسد و فقط فکر می‌کنند اشاره به مفاهیم کلی مدیریت خوب و عدم ولخرجی در کارآفرینی است.

جالب است بدانید استیو بلنک که پدر فکری استارتاپ ناب محسوب می‌شود خودش تا قبل از معروف شدن کتاب اریک ریس از عبارت استارتاپ ناب استفاده نمی‌کرد و بیشتر روی عبارت‌های کشف مشتری و توسعه مشتری تأکید داشت، اما الان با واژه استارتاپ ناب مشکلی ندارد و خودش هم از آن استفاده می‌کند. به هر حال این رویکرد اتلاف منابع را کاهش می‌دهد و در نتیجه با عبارت Lean هماهنگ است حتی اگر این واژه روش کاهش اتلاف را خوب القا نکند.

نظر شخصی من این است که هسته اصلی رویکرد استارتاپ ناب مفهوم بازخورد یا Feedback است و برای همین بعضی اوقات از عبارت‌هایی مثل «استارتاپ بازخورد محور» یا «رویکرد بازخورد محور به استارتاپ» استفاده می‌کنم.

"استارت‌آپ ناب" جدای از درستی معنی کلمه، گویای مساله نیست و به نظرم اشتباهه.

 A lean company or organization does not use too many people or spend too much money, so that there is no waste

با توجه به این توضیح از کمبریج: به شرکتی که از کمترین نیروی انسانی و پول استفاده میکنه...
معنی بهینه در ذهن فارسی زبانان این مفهوم رو میرسونه البته باز ناکامله، چون یه شرکت با افراد زیاد هم میتونه بهینه باشه، پس این یه معادل نسبتا خوبه.
البته میشه به کلمه "استارت‌آپ بصرفه" هم اشاره کرد، که باز درست‌تره.

من تخصصی در این زمینه ندارم. اما جستجو کردم و کمی تعاریف انگلیسی رو خوندم به نظرم استارتاپ «بهینه» یا «بهین» معادل بهتری هست تا «ناب». چون گویا Lean Startup به Lean Manufacturing مرتبطه و به کارایی و بهینه بودن کسب و کار تاکید داره.

در اصل Lean Startup به معنای استارتاپ لاغر می‌باشد. این اصطلاح در واقعیت برای استارتاپ‌هایی استفاده می‌شود که نتونستن ویا نمی‌خواهند سرمایه جذب کنند و بنا به ایمان قلبی بنیانگذاران استارتاپ به کار خود ادامه داده و سعی میکنن با نیچ (متمرکز) کار کردن و با در نظر گرفتن سیاست‌های انقباضی خود را لاغر نگه داشته و بتوانند با سودی که به دست میاورند کسب و کار را بگردانند. ما در استارتاپ خود (فروشگاه اینترنتی لباس۱۰۳ فیزا) بعد از اینکه نتوانستیم با سرمایه‌گذاران به توافق برسیم از این روش استفاده کردیم. به عنوان اولین استارتاپ ایرانی در ترکیه۱۲۶ به دوران تحریم برخوردیم و علیرغم تمایل ذاتی سرمایه‌گذاران بین‌المللی بر روی بیزینس مدل ما بنا به دلایل حقوقی وارد استارتاپ فیزا نشدند و ما نیز مجبور شدیم بدون سرمایه‌گذار تا کنون ادامه دهیم. در این مسیر سعی در این داشتیم منابع درآمدی خود را گسترش داده و با سود حاصله تیم تحقیق و توسعه خود را تغذیه کرده و به کار خود با ۲۰ نفر نیرو ادامه دهیم. اصل این روش این است که هزینه‌ها رو در حداقل نگه داشته و درآمد را بالا برده و از منبع درآمدی برای قسمت‌هایی که در کوتاه مدت سودی ندارند سرمایه‌گذاری کرد.

کلمه ناب معادل مناسبی برای lean نیست چرا که ناب اشاره به خالص و بدون اضافه بودن دارد در حالیکه lean روی جنبه افزایش بهره‌وری، کاهش هزینه، استفاده بهینه از منابع و انجام کار بدون ریخت و پاش تمرکز دارد. جایگزین‌های مناسب برای این کلمه "جمع و جور" یا "بهینه" است.
علاوه بر این متاسفانه استفاده از کلمه استارتاپ هم با اینکه جایگزین مناسب فارسی دارد، مناسب نیست و بهتر است از معادل آن "کسب و کار نوپا" استفاده شود.
بنابراین گزینه پیشنهادی برای lean startup میتواند "کسب و کار نوپای بهینه" باشد.